Jak wybrać stuptuty na wyprawę?

Stuptuty, czyli ochraniacze na nogi, to element wyposażenia turystycznego, który może okazać się niezbędny podczas górskich wędrówek, trekkingu czy wypraw w trudnych warunkach pogodowych. Ich głównym zadaniem jest ochrona przed błotem, śniegiem, wodą, a także przed drobnymi kamieniami i innymi zanieczyszczeniami, które mogłyby przedostać się do butów. Wybór odpowiednich stuptutów może jednak nie być tak oczywisty. Oto kilka kluczowych kwestii, na które warto zwrócić uwagę przy ich zakupie.

1. Rodzaj wyprawy i warunki pogodowe

Przed zakupem stuptutów należy zastanowić się, w jakich warunkach będziesz ich używać. Na rynku dostępne są modele przeznaczone na różne rodzaje aktywności:

• Stuptuty letnie – lżejsze i bardziej oddychające, przeznaczone do ochrony przed kurzem, błotem czy wilgocią w letnich i umiarkowanych warunkach. Często wykonane z materiałów o wysokiej przepuszczalności powietrza.
• Stuptuty zimowe – zaprojektowane do użytku w trudnych, zimowych warunkach. Zazwyczaj wykonane z materiałów wodoodpornych, wiatroodpornych i izolacyjnych, aby chronić nogi przed śniegiem, lodem oraz mrozem.
• Stuptuty na trekking – bardziej uniwersalne, odpowiednie na całoroczne wędrówki. Powinny być wytrzymałe i oferować dobrą ochronę przed deszczem oraz błotem.

2. Materiał

Materiał, z jakiego wykonane są stuptuty, ma ogromne znaczenie dla ich funkcjonalności. Oto kilka popularnych materiałów:

• Nylon i poliester – lekkie i wytrzymałe materiały, które są najczęściej stosowane w stuptutach trekkingowych. Są odporne na przetarcia, ale warto sprawdzić, czy oferują również odpowiednią wodoodporność.
• Gore-Tex – materiał znany z doskonałej wodoodporności i oddychalności. Idealny na trudne warunki pogodowe, ale często jest droższy.
• Cordura – wyjątkowo wytrzymała tkanina, często stosowana w miejscach najbardziej narażonych na uszkodzenia. Świetnie sprawdza się w stuptutach na zimę i długie wyprawy.

3. Wodoodporność

Jeśli planujesz wyprawy w deszczowe lub śnieżne rejony, stuptuty powinny mieć wysoki poziom wodoodporności. Modele z membranami wodoodpornymi, takimi jak Gore-Tex czy inne technologie, zapewnią odpowiednią ochronę przed wilgocią, jednocześnie pozwalając na odprowadzanie potu na zewnątrz.

4. Wytrzymałość

Stuptuty są narażone na intensywne zużycie, zwłaszcza w trudnym terenie, gdzie często ocierają się o skały, krzewy i inne przeszkody. Dlatego warto wybrać modele z wzmocnionymi strefami, zwłaszcza na dolnej części, gdzie stuptuty stykają się z butami i nogami.

5. Dopasowanie i wygoda

Stuptuty muszą dobrze przylegać do nogi i butów, aby skutecznie chronić przed wodą i zabrudzeniami. Kluczowe elementy dopasowania to:

• Zapięcia – stuptuty najczęściej zapinane są na rzepy, zamki błyskawiczne lub zatrzaski. Rzepy pozwalają na szybkie zakładanie i zdejmowanie, ale zamki błyskawiczne zapewniają lepsze dopasowanie.
• Regulacja w górnej części – stuptuty powinny mieć możliwość regulacji na wysokości łydki, aby dobrze przylegały do nogi.
• Pasek pod butem – dolna część stuptutów często wyposażona jest w pasek, który przechodzi pod podeszwą buta, zapewniając stabilność. Ważne, aby pasek był wytrzymały i odporny na przetarcia.

6. Waga

Waga stuptutów jest istotnym czynnikiem, zwłaszcza jeśli planujesz długie wyprawy. Lżejsze modele są wygodniejsze podczas transportu i noszenia, ale często oferują mniejszą ochronę. W przypadku ekstremalnych warunków warto jednak postawić na solidniejsze, nieco cięższe stuptuty, które lepiej poradzą sobie z trudnymi warunkami.

7. Długość stuptutów

Na rynku dostępne są stuptuty o różnych długościach:

• Krótkie stuptuty – sięgające zazwyczaj do kostki lub nieco wyżej. Są lżejsze i bardziej przewiewne, ale oferują mniejszą ochronę przed wilgocią i błotem. Idealne na krótsze i mniej wymagające trasy.
• Długie stuptuty – sięgające do kolan, zapewniające maksymalną ochronę przed błotem, śniegiem i deszczem. Polecane na wyprawy w trudnych warunkach pogodowych, np. w góry zimą.

8. Cena

Cena stuptutów może się różnić w zależności od materiałów, marki i przeznaczenia. Najprostsze modele można znaleźć już za kilkadziesiąt złotych, podczas gdy profesjonalne stuptuty z membranami wodoodpornymi mogą kosztować kilkaset złotych. Ważne jest jednak, aby nie oszczędzać na jakości, zwłaszcza jeśli planujesz wyprawy w trudne warunki.

Podsumowanie

Wybór odpowiednich stuptutów na wyprawę to kwestia dostosowania ich do warunków, w jakich planujesz ich używać. Odpowiednio dobrane stuptuty nie tylko zwiększą komfort wędrówki, ale także zapewnią ochronę przed wilgocią, śniegiem i błotem, co może uchronić Cię przed nieprzyjemnymi sytuacjami w terenie.

Kluczowe kwestie przy wyborze stuptutów:

• Zastanów się, w jakich warunkach będziesz ich używać (lato, zima, trekking).
• Wybierz odpowiedni materiał, uwzględniając wodoodporność i wytrzymałość.
• Sprawdź wygodę i dopasowanie, zwracając uwagę na zapięcia, regulacje i paski.
• Dobierz odpowiednią długość stuptutów do planowanych warunków.
• Nie oszczędzaj na jakości, jeśli planujesz trudne wyprawy.

Kluczowy wniosek: Dobrze dobrane stuptuty to inwestycja w wygodę i bezpieczeństwo podczas wędrówek. Warto poświęcić trochę czasu na wybór odpowiedniego modelu, który sprosta Twoim oczekiwaniom i warunkom, w jakich będziesz się poruszać.

Cecha	Milo Creek	Spokey TRACKY	Spokey TRACKY II	Lhotse Extreme
Materiał	100% poliamid 600D + 100% nylon 600D	Tafta poliestrowa 210T	Tafta poliestrowa 210T + Oxford 1680D	Wzmocniona Cordura
Wodoodporność	Tak	Tak	Tak	Tak
Oddychalność	Brak danych	Tak	Tak	Brak danych
Zapięcie	Zamek kryty patką	Rzep	Zamek błyskawiczny zabezpieczony przed przemakaniem	Zamek YKK schowany pod rzepem
Pasek pod butem	Hypalon	TPU	TPU	Wytrzymała taśma regulowana klamrą z tworzywa
Haczyk do sznurowadeł	Tak	Tak	Tak	Tak
Regulacja górna	Elastyczna gumka ściągająca	Ściągacz ze ściągaczem	Pasek zaciskowy	Gumowy ściągacz
Elementy odblaskowe	Brak	Brak	Tak	Brak danych
Waga	220 g	180 g	Brak danych	Brak danych
Długość/Wymiary	36 cm	42 cm	43 cm	35 cm (S-M), 40 cm (L-XL)
Dodatkowe cechy	Niska waga, regulacja obwodu, odporność na przetarcia	Łatwe zakładanie, wentylacja	Elementy odblaskowe, łatwe zakładanie	Uchwyty do obsługi w rękawicach, zamki YKK